Gmina Srokowo jest rolniczą gminą wiejską, położoną w powiecie kętrzyńskim w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego. Od zachodu graniczy z gminą Barciany, od południa z gminą Kętrzyn, a od wschodu z gminą Węgorzewo. Gmina położona jest w bezpośredniej bliskości granicy z Rosją, co stwarza dodatkowe perspektywy oraz powinno stanowić zachętę dla potencjalnych inwestorów z innych rejonów Polski oraz zagranicy.

Największym atutem gminy Srokowo jest ciekawe położenie geograficzne – liczne i czyste jeziora, rezerwaty przyrody i lasy.

Piękne ukształtowanie terenu, sprawia, że gmina, jako jeden z głównych kierunków rozwoju zakłada turystykę.

Czyste lasy zapraszają do grzybobrania i spacerów,  nieskażone jeziora – do kąpieli, uprawiania sportów wodnych i wędkowania, a malownicze tereny umożliwiają wędrówki piesze i rowerowe.

WALORY PRZYRODNICZE

Potwierdzeniem wyjątkowych walorów krajobrazowych i przyrodniczych predestynujących gminę Srokowo do rozwoju turystki jest fakt występowania znacznych obszarów prawnie chronionych. Zajmują one 45,1% powierzchni gminy.

Na obszary prawnie chronione w gminie składają się rezerwaty przyrody, obejmujące teren o powierzchni 402,8 ha, obszary chronionego krajobrazu o powierzchni 8356,9 ha oraz liczne pomniki przyrody.

Na terenie gminy Srokowo znajdują się cztery rezerwaty przyrody:

1. Rezerwat Bajory – usytuowany ok. 11 km na północ od Srokowa, utworzony w 1988 r. jako rezerwat faunistyczny o powierzchni 216,37 ha, zamieszkiwany przez bobry sprowadzone po drugiej wojnie światowej oraz wydry, orły krzykacze, czarne bociany i inne rzadkie gatunki ptactwa. W skład rezerwatu wchodzą wtórnie zabagnione łąki i lasy oraz odcinek Kanału Mazurskiego.
2. Rezerwat Kałeckie Błota – rezerwat o powierzchni 186,48 ha, położony ok. 12 km na północ od Srokowa, utworzony w 1988 r. w celu ochrony biotopów lęgowych różnych gatunków zwierząt wodnych i błotnych, głównie ptactwa i bobrów. Na całym obszarze rezerwatu, wśród zbiorowisk zarośli wierzbowych, olszy czarnej i brzozy brodawkowatej stwierdzono występowanie ok. 90 gatunków ptaków, m.in. słowika szarego, podróżniczka, strumieniówki, rokitniczki, łozówki, kszyka, żurawia, samotnika, zimorodka.
3. Rezerwat Siedmiu Wysp – Obszar Jezioro Oświn i okolice jest ostoją ptasią o randze europejskiej. Jest to rezerwat faunistyczny utworzony w 1956 r. w celu ochrony naturalnego środowiska gnieżdżenia się licznych gatunków ptactwa wodno-błotnego oraz szaty roślinnej. Występują tu m.in.: perkoz dwuczuby, zausznik, bąk, gęgawa, krakwa, cyraneczka, płaskonos, kania czarna, błotniak stawowy, orlik krzykliwy, orzeł bielik, derkacz i wąsatka, gęś białoczelna, gęś zbożowa, żuraw. Rezerwat ma rangę międzynarodową – jest wpisany na listę Międzynarodowej Konwencji RAMSAR oraz Natura 2000. Całkowita powierzchnia rezerwatu wynosi 1618,34 ha (na terenie gminy Srokowo położony jest jedynie niewielki fragment tego obszaru, zajmujący pas wzdłuż wschodniej granicy gminy).
4. Rezerwat Półwysep i Wyspy na Jeziorze Rydzewskim – położony na granicy gmin Srokowo i Węgorzewo rezerwat o powierzchni 26 ha został utworzony w 1957 r. w celu ochrony miejsc lęgowych ptactwa wodno-błotnego oraz miejsc odpoczynku ptaków przelotnych. Na wyspach Wielki Ostrów i Mała Kępa gniazdują kormorany i czaple siwe, mieszka wydra, a nad jeziorem można zaobserwować bielika, rybołowa, orlika krzykliwego, kanię czarną i błotniaka stawowego. Jezioro o powierzchni
   501 ha, maksymalna głębokość 17 m, jezioro jest rezerwatem ornitologicznym. Rezerwat obejmuje półwysep i wyspy położone na jeziorze Rydzówka.

Na terenie gminy wyznaczono dwa obszary chronionego krajobrazu: Bagna Mażańskie zlokalizowane w południowej części gminy oraz Jezioro Oświn obejmujący obszar północnej części gminy Srokowo.

Oprócz wyżej wymienionych form ochrony przyrody, na terenie gminy Srokowo występują obszary Europejskiej Sieci Ekologicznej Natura 2000, która jest systemem ochrony zagrożonych składników różnorodności biologicznej kontynentu europejskiego. Występuje też wiele roślin objętych ochroną gatunkową. Dotychczas zinwentaryzowano około 23 gatunki roślin naczyniowych objętych ochroną ścisłą i 10 gatunków objętych ochroną częściową. Zaobserwowano też aż 16 gatunków porostów, które świadczą o wysokiej czystości powietrza.

ZABYTKI ARCHITEKTURY I ATRAKCJE TURYSTYCZNE GMINY

Gmina Srokowo leży na terenach dawnych plemion pruskich Bartów. Pozostałości po grodziskach pruskich, pochodzących z pierwszego tysiąclecia naszej ery, znajdują się w miejscowościach: Wilczyny, Jegławki i Bajory. Na uwagę zasługują zabytki, pomniki przyrody i rezerwaty, z których słynie Kraina Wielkich Jezior Mazurskich.

Mimo, że w czasie II wojny światowej Srokowo zostało w 60% zniszczone, udało się odrestaurować część zabudowy miejskiej w centrum Srokowa.

Ratusz w Srokowie- wybudowany w 1608 r. na fundamentach starego budynku. W 1657 r. spalony przez najazd Tatarów i odbudowany w latach 1772-75. W 1817 dobudowano wieżę zegarową.

W ratuszu urzędował burmistrz i rajcowie miejscy. W południowej części elewacji frontowej ratusza znajduje się kartusz z herbem elektora i z inskrypcją księcia Jana Zygmunta: „VGG Johan Sigismund M.V.C.F.Z. Brandeb P.Z.I.C.B.V. Herzog”, co oznacza w tłumaczeniu „Z bożej łaski Jan Zygmunt Margrabia i elektor Brandenburgii i Pomorza”.

Obecnie w ratuszu mieści się siedziba samorządu gminy tj. Urząd Gminy. Tuż obok ratusza znajduje się mały spichlerz, piętrowy, murowano-ryglowy budynek, pochodzący z II połowy XVIII w.

Trzy dęby posadzone przed ratuszem mają swoje historyczne zakorzenienie w XIX-wiecznej historii Niemiec. Otóż pierwszy został posadzony z okazji zjednoczenia Niemiec dnia 18 stycznia 1871 r., drugi zwany Dębem Pokoju z okazji zakończenia w 1871 r. wojny francusko-pruskiej oraz trzeci w 1888 r. jako Dąb Cesarski. Do dzisiaj pozostały tylko dwa dęby.

Kościół Parafialny pod wezwaniem Św. Krzyża – gotycką świątynię wzniesiono po północno-zachodniej stronie w 1405 r. Jeden z ołtarzy pochodzi natomiast z 1409 r.

Z XV w. pochodzi również zakrystia, wieże oraz dwa przedsionki – północny i południowy. Budynek był często poddawany restauracjom. Kościół jest świątynią jednonawową z wieżą od zachodu. W 1489 roku biskup warmiński Łukasz Watzenrode ustanowił tu wikariat. Ołtarz główny, którego ozdobą jest drewniana figurka Pięknej Madonny, jednen z najcenniejszych zabytków srokowskiego kościoła, został wykonany w 1824 roku. Na uwagę zasługują również  pochodzące z 1769 roku organy. Po II wojnie światowej kościół jest siedzibą parafii rzymsko-katolickiej.

Kościół Ewangelicko-Augsburski w Srokowie – eklektyczny, wybudowany został w 1937 roku z głazów granitowych i cegły. Jest to świątynia jednonawowa z wieżą dzwonną od zachodu opierająca się na wzorze architektury romańskiej. W pobliżu budynku zlokalizowany jest cmentarz katolicki, obecnie zamknięty. Przed II wojną kaplica służyła katolikom. Obecnie świątynia jest kościołem należącym do Parafii Ewangelicko-Augsburskiej w Kętrzynie.

Pałac w Skandławkach – dawne dobra rycerskie o powierzchni 506 ha. Wart zobaczenia jest pałac przebudowany w 1844 r. w stylu klasycystycznym. Wokół pałacu rozciąga się park.

Solanka – majątek szlachecki. Fundamenty dworu pochodzą z okresu Zakonu.

Drewniana dzwonnica z XVII w. w Kosakowie – w wieży umieszczony jest dzwon, z którym wiąże się legenda. Podobno był to cudowny wędrujący dzwon. Po spaleniu przez Tatarów w 1657 r. całej wsi, odbudowano tylko dzwonnicę kościelną. Gdy postanowiono przenieść go do kościoła farnego do Srokowa, po przenosinach dzwon w cudowny sposób wrócił do Kosakowa, a budowniczy wieży zginął tragiczną śmiercią.

Jegławki – znajduje się tu piękny pałac z XV w. Zniszczony podczas najazdu Tatarów w XVII w. został odbudowany w połowie XIX w. w stylu włoskiego gotyku. Wokół pałacu znajduje się wielki park, a w nim pomnik upamiętniający poległych w wojnie z 1914 r.

W Jegławkach urodził się w 1934 r. pisarz niemiecki Arno Surminski, który w swoich powieściach często nawiązuje do miejsca swego urodzenia i dzieciństwa.

Wieża Bismarcka–wieża na Diablej Górze wybudowana w 1902 roku przez społeczeństwo pruskie ku czci kanclerza Otto von Bismarcka; zakończona platformą widokową, z której podziwiać można było wspaniałe widoki na jez. Rydzówkę, Mamry i okoliczne miejscowości.

Pałac w Brzeźnicy został wzniesiony w I poł. XIX w., zniszczony w 1914 r. przez artylerię rosyjską, a po wojnie odbudowany prawdopodobnie w pierwotnej postaci. Budynek, w zasadzie parterowy, powstał na rzucie prostokąta, zaopatrzony został w dwukondygnacyjny ryzalit ze szczytem uskokowym w osi elewacji frontowej i ogrodowej. W elewacji frontowej umieszczono na szerokości ryzalitu czterokolumnowy, przeszklony ganek podtrzymujący ozdobną balustradę. Przy południowej bocznej elewacji znajduje się przybudówka
 – prawdopodobnie dawna oranżeria i duża weranda ogrodowa. Przy północnej bocznej elewacji znajduje się oficyna.

Niebywałą atrakcją jest Kanał Mazurski. Według projektu budowy (1849 r.), miał on powstać, aby połączyć Wielkie Jeziora Mazurskie z rzeką Pregołą w celu uzyskania drogi wodnej do Bałtyku oraz wykorzystania energii wodnej do poruszania siłowni wodnych i osuszania około 17 tys. hektarów łąk.

Kanał miał przede wszystkim spełniać funkcję transportową – eksport drewna, zboża, torfu, granitu i żwiru oraz import węgla i produktów przemysłowych.

W 1911 roku rozpoczęto prace przy budowie kanału, zostały jednak przerwane w 1914 roku,
z powodu wybuchu I wojny światowej. Budowa wznowiona została w 1934 r., kiedy to Hitler doszedł do władzy i trwała w latach 1940-1942. Kanał, poza śluzami, był prawie gotowy. Na skutek wybuchu II wojny światowej prace zostały ostatecznie przerwane w 1940 r.

Do uruchomienia kanału zabrakło prac wykończeniowych przy kilku śluzach.

Długość Kanału Mazurskiego wynosi 51,5 km, z czego w Polsce biegnie odcinek 20 kilometrowy i wybudowano na nim 10 śluz, w tym 5 w Polsce - każda o długości 45 metrów i szerokości 7,5 m.

Dziś Kanał Mazurski jest miejscem chętnie i licznie odwiedzanym przez turystów i wędkarzy, którzy właśnie tu poszukują swoich największych zdobyczy. Otoczenie Kanału Mazurskiego jest bogate we florę i faunę, co stanowi dodatkowy atut dla zwiedzających. W Brzeźnicy znajduje się najdalej wysunięty na północ most na polskim odcinku Kanału Mazurskiego. Za nim, pół kilometra na północ, kanał przecina granicę z Rosją.

Warto obejrzeć śluzy znajdujące się w Leśniewie (30% 15 % zaawansowania budowy). Obie śluzy miały pokonać różnice poziomu wód jeziora Mamry i Rydzówka, czyli około 34 m. Pomiędzy tymi śluzami znajduje się 900 metrowy zarośnięty odcinek kanału, który stanowi świetną trasę spacerową. Obecnie śluza w Leśniewie wykorzystywana jest do ekstremalnej rozrywki (park linowy).

Cmentarze – na terenie gminy Srokowo znajdują się 72 cmentarze (prawie wszystkie ewangelickie), w tym 9 pojedynczych mogił wojennych z 1914 r., 3 cmentarze wojenne, 5 cmentarzy rodowych i kilka niewielkich cmentarzy rodzinnych.

Cmentarze położone są w 42 miejscowościach gminy Srokowo, m.in. w Bajorach, Brzeźnicy, Chojnicy, Kałkach, Łęknicy, Jankowicach, Jegławkach, Kosakowie, Lesieńcu, Leśniewie, Leśnym Rowie, Kaczorach, Osikowie, Sińcu, Srokowie, Marszałkach, Wilczynach.

Błękitny Kamień (Siny Kamień) – znajduje się około 7 km od Srokowa, obok wsi Siniec.

W lesie obok jeziora Siniec ukryty jest granitowy blok skalny o niebieskim zabarwieniu,

od którego nazwę wzięła wieś i jezioro (siny-niebieski). Niedaleko wsi znajduje się małe wzniesienie, na którym w dawnych czasach stał zamek rycerski. Podczas nieobecności ówczesnego władcy zamku, budowla wpadła w ręce wrogów, którzy zrabowali, co mogli, a resztę spalili. Legenda głosi, iż podczas księżycowych nocy zamordowana żona właściciela zamku snuje się po pobliskim cmentarzysku.

Głaz leży przy drodze leśnej, przy wschodnim krańcu Jeziora Sinego.

Diabla Góra – najwyższe wzniesienie w gminie (157 m n. p. m.). Od najdawniejszych czasów wzgórza służyły do zakładania grobów kurhanowych. Na Diablej Górze w drugiej połowie XIX wieku badania archeologiczne potwierdziły istnienie takiego stanowiska. Znaleziono 64 groby ciałopalne, w tym 62 z popielnicami, wyposażone w przedmioty oraz ozdoby z żelaza i brązu. Diabla Góra jako punkt strategiczny aż do II wojny światowej była świadkiem wielu wydarzeń historycznych. Na skutek trwającej od 1806 r. wojny francusko-pruskiej, przemarszów wojsk pruskich, rosyjskich i francuskich już w 1805 r. Diablą Górę obsadzono artylerią pruską, a w Srokowie miał swoją kwaterę gen. von Reichel. Podczas I wojny światowej 8 września 1914 r. odbyła się tu bitwa artyleryjska z Rosjanami o Srokowo i Diablą Górę, która zakończyła się zdobyciem Srokowa i Diablej Góry przez 37 DP. W czasie II wojny światowej na Diablej Górze znajdowało się stanowisko posterunku obserwacyjno-meldunkowego obrony przeciwlotniczej, które wchodziło w skład systemu obrony przeciwlotniczej kwatery Hitlera.

INNE ATRAKCJE TURYSTYCZNE/OBIEKTY OKOŁOTURYSTYCZNE

KOMPLEKS REKREACYJNO-SPORTOWY NAD JEZIOREM RYDZÓWKA W LEŚNIEWIE

tel. 513 784 751/89 754 45 20

Serdecznie zapraszamy do korzystania z naszego kompleksu, na którym czeka na Państwa:

- obozowisko turystyczne,
- pomost,
- wiata dla wędkarzy, miejsce na grilla i na ognisko
- boisko do piłki siatkowej,
- plac zabaw dla dzieci,
- wypożyczalnia sprzętu wodnego (rowery wodne, łódka, kajaki),
- parking (w tym bezpłatny parking dla rowerzystów),
- węzeł sanitarny (prysznic, WC).

Posiadamy status Miejsca Przyjaznego Rowerzystom.

Rowerzyści mogą skorzystać u nas z bezpłatnego parkingu, narzędzi do podstawowych napraw roweru (udostępniane w sezonie) oraz znajdą informacje na temat najbliższych serwisów i punktów napraw.

TORY TAKTYCZNE SROKOWO (strzelnica)

 tel. 691 717 348

PARK LINOWY LEŚNIEWO

tel. 506 688583

GREEN VELO

Gmina Srokowo leży również na trasie Wschodniego Szlaku Rowerowego Green Velo.  Jest to najbardziej spektakularny projekt rowerowy, jaki do tej pory zrealizowano w Polsce. To ponad 2000 km specjalnie wytyczonej trasy, którą od początku do końca przygotowano po to, aby dawała radość podróżowania i poznawania. Szlak wiedzie przez pięć województw wschodniej Polski: warmińsko-mazurskie, podlaskie, lubelskie, podkarpackie i świętokrzyskie.